Kościół św. Szymona i św. Judy (kaplica Miłosierdzia Bożego)
O kaplicy Miłosierdzia Bożego nie mamy wiele informacji w źródłach. Była to kaplica szpitalna, wzniesiona przy szpitalu dla zapowietrzonych, zwanym też czasami szpitalem św. Floriana. Znajdowała się w okolicy kościoła św. Floriana, być może na wschód od obecnej ul. Warszawskiej. Szpital powstał prawdopodobnie w XIV w., jest wzmiankowany w 1512 r. Budynki te uległy zniszczeniu najprawdopodobniej podczas pożaru Kleparza w 1528 r.
W 1574 r. rajcy krakowscy ufundowali nowy szpital dla zapowietrzonych wraz z kościołem pod wezwaniem św. Szymona i św. Judy, który znajdował się przy obecnej ul. Warszawskiej, w miejscu znajdującym się mniej więcej na przeciwko wylotu ul. Ogrodowej – w miejscu ówcześnie zwanym „na Szlaku”. Kościół był drewniany, spłonął w 1640 r., potem został zniszczony ponownie podczas najazdu szwedzkiego. Magistrat kleparski wzniósł wówczas na tym miejscu murowaną kaplicę, jednak w 1755 r. ta ponownie spłonęła. Odbudowana, w 1800 r. została przerobiona na spichlerz. Sprzęty kościelne wystawiono na licytację. W 1818 r. zamknięto także szpital, będący raczej przytułkiem dla ubogich (z racji szczupłości dochodów już w 1795 r. jego prowizor proponował połączenie ze szpitalem św. Walentego), a budynek sprzedano na licytacji (nabywcą był Jacek Kluszewski). W 1859 r. dawny budynek kościoła odkupił biskup Ludwik Łętowski i oddał szarytkom, a te go zburzyły. Na jego miejscu zbudowano kompleks zabudowań szarytek z kościołem Najświętszego Serca Pana Jezusa, konsekrowany w 1871 r.
|
|
kościół św. Szymona i św. Judy (wieża w centrum, bez podpisu), widok od północnego zachodu, panorama Krakowa M. Meriana, 1619 r. (Krakowski lamus historyczny) |
kościół św. Szymona i Judy (na pomarańczowo) na Planie Kołłątajowskim z 1785 r., obok szpital; ulica Szlak to obecna ul. Warszawska ( Stare mapy Krakowa i okolic) |
|
|
|
kompleks klasztorny szarytek przy ul. Warszawskiej (kościół św. Szymona i św. Judy znajdował się na miejscu jego północnej części, w głębi ulicy) |
Bibliografia
Jan Kracik, Michał Rożek, Hultaje, złoczycy, wszetecznice w dawnym Krakowie, Kraków 2010.
Zbigniew Beiersdorf, Kleparz [w:] Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. J. Wyrozumski, Kraków 2007 (Biblioteka Krakowska, nr 150), s. 427–454.
Michał Rożek, Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006.
Iwona Kęder, Wojciech Kęder, Kościoły nieistniejące [w:] Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków 2000, s. 450–451.
Szpitale [w:] Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków 2000, s. 960.
Dzieje Krakowa, red. Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, t. II: Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, Kraków w wiekach XVI–XVIII, Kraków 1994.
Michał Rożek, Nie istniejące kościoły Krakowa, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, 1983 (R. 33), s. 95–120.
Danuta Rederowa, Studia nad wewnętrznymi dziejami Krakowa porozbiorowego (1796–1809). Część I: Zagadnienia urbanistyczne, „Rocznik Krakowski”, t. 34: 1957, z. 2, s. 62–178.
Janina Dzikówna, Kleparz do 1528 roku, Kraków 1932 (Biblioteka Krakowska, nr 74).
Stanisław Tomkowicz, Ulice i place Krakowa w ciągu dziejów. Ich nazwy i zmiany postaci, Kraków 1926 (Biblioteka Krakowska, nr 63–64).
Leon Wachholz, Szpitale krakowskie 1220–1920, cz. 1 (Biblioteka Krakowska, nr 59), Kraków 1921.
Klemens Bąkowski, Kronika krakowska 1796–1848, Część 2: Od r. 1816 do 1831, Kraków 1906 (Biblioteka Krakowska, nr 30).
Piotr Jacek (Hiacynt) Pruszcz, Kleynoty stołecznego miástá Krakowa, albo koscioły, y co w nich iest widzenia godnego y znácznego, przez Piotra Hiacyntha Prvszcza, krotko opisane, Powtornie záś z pilnośćią przeyźrzáne, y do druku z additámentem nowych Kośćiołow y Relikwii S. podane, z pozwoleniem Zwierzchnośći Duchowney, Kraków 1745.
Przewodnik abo kościołów krakowskich krótkie opisanie wydany w 1603 z widokami Krakowa, którego już nie ma, opr. Justyna Kiliańczyk-Zięba, Kraków 2002.
2000–2024 Grzegorz Bednarczyk
Materiały z tej strony są objęte prawami autorskimi – zajrzyj do informacji na ten temat.
|